Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownikowi świadczącemu pracę w dniu wolnym od pracy pracodawca zobowiązany jest udzielić zastępczo innego dnia wolnego. Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Projekt dotyczy zlikwidowania zróżnicowania stosowania zasad wynagradzania pracownika za pracę w dni wolne od pracy – w soboty i w niedziele. Pomysłodawcami projektu jest grupa posłów PO.
W myśl aktualnie obowiązujących przepisów Kodeksu pracy pracownikowi, który wykonywał pracę w dniu, który był dla niego dniem wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy. Dzień ten musi być udzielony najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 151(3) Kp).
Z powyższego przepisu jasno wynika, że każdorazowe świadczenie pracy w dniu wolnym od pracy, bez względu na to, czy jest to sobota, czy niedziela powinna być zrekompensowana wyłącznie udzieleniem innego dnia wolnego. Nie ma możliwości zrekompensowania go w postaci wypłaty dodatkowego wynagrodzenia. Co więcej nieudzielenie dodatkowego dnia wolnego stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym i jest zagrożone karą grzywny.
W praktyce jednak brak możliwości udzielenia przez pracodawcę dodatkowego dnia wolnego np. w przypadku choroby pracownika trwającej do końca okresu rozliczeniowego – powodowało nabycie przez pracownika prawa do wynagrodzenia powiększonego o dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.
Paweł Śmigielski, radca ds. prawnych w OPZZ krytykuje ten pomysł. ─ Ten, procedowany obecnie w Sejmie projekt oceniam krytycznie, gdyż może doprowadzić do wprowadzenia w praktyce 6-dniowego tygodnia pracy.
W myśl projektowanych przepisów do wspomnianego art. 151 [3] Kp ma zostać dodany nowy paragraf, zgodnie z którym na wniosek pracownika lub w razie braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w dniu wolnym od pracy, pracownikowi przysługiwać będzie dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w dniu wolnym od pracy.
Projektodawcy podkreślają, że nie jest to nowa bądź niesystemowa propozycja, bowiem analogiczne rozwiązanie obowiązuje już w przypadku pracy wykonywanej w niedziele i święta (art. 151 [11] Kodeksu pracy). W projekcie ustawy chodzi więc tylko o wyrównanie zasad prawnych dotyczących podobnych sytuacji, lecz potraktowanych zupełnie odmiennie w ustawie”.